Istnieje kilka wariantów tej techniki: burza mózgów stop-and-go (progresywna, krótkie 5-10 minutowe fazy poszukiwania pomysłów przeplatane fazami oceniania), burza mózgów konstruktywno-destruktywna (dwie fazy – wymiana negatywnych czynników przeszkadzających w znalezieniu pomysłu, a następnie podawanie konkretnych pomysłów), indywidualna burza mózgów (samodzielna praca nad pomysłami) oraz mieszana burza mózgów (tzw. sandwich brainstorming; przeplatanie się faz pracy grupowej i indywidualnej). Warto przed podjęciem jednej z nich rozważyć która z nich może okazać się najbardziej efektywna dla naszego celu.

Metoda 635

Metoda 635 jest to pochodna od burzy mózgów, z tym, że przełożona na formę pisemną. Każdy uczestnik otrzymuje kartkę na której przedstawiono problem. W czasie 5 minut wypisuje trzy propozycje rozwiązania go i oddaje swoją kartkę sąsiadowi zyskując wówczas kartkę sąsiada z drugiej strony. W ciągu kolejnych 5 minut może zainspirować się ideami innego uczestnika, dopisać do nich kolejne i podać kartkę dalej. Proces generowania pomysłów trwa do momentu w którym każdy uczestnik był posiadaczem wszystkich kartek. Technika ta powoduje tzw. „kreatywny stres”, ponieważ biorący udział w wymyślaniu rozwiązań muszą w krótkim czasie podać swoje propozycje. Zmusza to uczestników do koncentracji i nowatorskiego myślenia.

Mindmaping, czyli mapa myśli

Mindmaping to stworzona przez Tony’ego Buzana, światowy autorytet technik uczenia się i mechanizmów działania mózgu. Metoda mapy myśli pozwala na orientację w temacie i wygenerowanie nowych pomysłów. Graficznie przedstawienie problemu pobudza myślenie przestrzenno-obrazowe i naświetla nowe jego aspekty. Mapa myśli jest otwartą kompozycją która można później uzupełnić. Jest szczególnie przydatna przy analizowaniu problemu, planowaniu i strategiach, oglądzie na złożone problemy czy przygotowaniu przemówień. Do stworzenia mapy potrzebny jest duży arkusz papieru – minimum A4 i pisaki, najlepiej wielokolorowe. Jej przygotowanie powinno trwać około 20-30 minut. Na środku kartki należy zapisać/narysować główne pojęcie i linie biegnące od głównego zagadnienia na których zapisane zostaną skojarzenia, myśli dotyczące tematu. Powstałe zagadnienia warto uwidoczniać np. przez zakreślanie w pętle, doprowadzanie strzałek, stosowanie kolorów czy wpisywanie w figury geometryczne. Dobra strona graficzna strona mapy pozwoli na łatwiejsze rozeznanie i zapamiętanie opracowania. Mindmaping opiera się na skrótach i słowach kluczowych i są odbiciem naszych myśli przez co pobudzają do szerszego spojrzenia na problem.

Bisocjacja

Bisocjacja to zjawisko polegające na łączeniu ze sobą dwóch „wymiarów myślenia”. Za przykład podaje się Jana Gutenberga, który wymyślił prasę drukarką z ruchomymi czcionkami dzięki cechom prasy do wina i sztancy do tłoczenia monet. Jest to metoda wielostronna i bardzo elastyczna. Można wykorzystać ją wszędzie, jednak najlepiej sprawdza się przy problemach o jasnych strukturach, problemach technicznych i odkryciach. Jej czas trwania nie jest określony, ale z racji, że może trwać długo podczas zebrać warto określić jej ramy czasowe (np. do dwóch lub czterech godzin). Obejmuje cztery fazy: zdefiniowanie problemu, odkrycie drugiego obszaru myślenia, znalezienie analogii oraz transfer rozwiązania. Po sprecyzowaniu problemu należy zastanowić się nad tym, co jest podobne do naszego celu, co gdzieś indziej działa a u nas nie. Możemy skupiać się nawet na najbardziej abstrakcyjnych rzeczach. W dalszej kolejności rozpoczyna się szukanie analogii i podobieństw. Po zestawieniu dwóch obszarów nachodzi czas na przeniesienie rozwiązań. Najczęściej wymaga to modyfikacji i dopiero po dopasowaniu okazuje się na ile pomysł jest użyteczny.

Random in-put, czyli technika słów losowych

Technika słów losowych może być wykorzystywana zarówno indywidualnie jak i w grupie. Jest szczególnie przydatna w reklamie oraz przy poszukiwaniu nowych pomysłów i produktów. W zależności od wielkości grupy trwa około 60 minut. Potrzebny jest słownik, lista z różnymi wyrazami lub niewielkie kartki z przypadkowymi słowami. Na początku należy pomyśleć o kluczowej kwestii. Chwilę później trzeba wybrać losowo pięć słów, np. poprzez otwarcie słownika na losowej stronie lub zanotowanie przypadkowych słów. Wówczas należy skupić się na wylosowanym słowie i zastanowić się nad jego cechami charakterystycznymi, do czego służy i z czym się łączy. Po tym czasie należy rozpocząć poszukiwanie związku tego pojęcia z naszym problemem. Czy da się jej porównać, połączyć? Rzadko pierwsze słowo jest rozwiązaniem naszego problemu, jednak kolejne tego typu działania wyzwalają lawinę pomysłów. Metoda random in-put włącza do procesu myślowego przypadkowe elementy pobudzające naszą kreatywność.

Wspieraj kreatywność

Ważne jest by właściwie wspierać i pobudzać kreatywność swoich pracowników i współpracowników. Istnieje wiele technik wspierających kreatywność, ale wyżej wymienione aspirują do bycia najefektywniejszymi. Z pewnością niektóre z nich wydają się znajome, jednak warto by przy stosowaniu nawet tych najpopularniejszych pamiętać o ich zasadach i aspektach technicznych takich jak czas trwania, liczba uczestników czy potrzebne przybory. Zastosowanie profesjonalnych metod nie tylko organizuje pracownikom warunki do odnalezienia rozwiązania problemy, ale i spaja zespół biorący w tym udział. Najbardziej uniwersalne wydają się być brainstorming i mindmaping, gdyż mają bardzo szerokie spectrum zastosowań. Metoda 635 wywołuje presję na uczestników, ale tym samym pobudza ich do maksymalnej koncentracji i wygenerowania pomysłu. Natomiast bisocjacja i random in-put angażują do poszukiwania analogii i związków z innymi obszarami czy słowami. Dobrze znać każdą z nich, bo wówczas będziemy mogli dobrać technikę w zależności od tego jakimi zasobami ludzkimi dysponujemy, jaki czas chcemy poświęcić na poszukiwanie rozwiązania i jakich efektów oczekujemy.