Teoria motywacji ERG Alderfera

Aleksandra Grębska

Na przestrzeni lat powstało wiele teorii motywacji. Wiele z nich jest do siebie podobnych, z kolei inne niosą za sobą odmienne wnioski. Jedną z najbardziej znanych jest teoria A. Maslowa związana z hierarchią potrzeb. Nieco odmienną do niej teorią jest ta zaproponowana przez amerykańskiego psychologa Claytona Alderfera, którą nazwał teorią ERG. Teoria ERG również prezentuję hierarchię potrzeb ludzkich, które według Alderfera opierają się na następującym podziale:

  • E (existance needs) – czyli potrzeby egzystencji. Jest to odpowiednik fizjologicznych potrzeb oraz bezpieczeństwa występujących w teorii Maslowa. Potrzeba zapewnienia odpowiednich warunków do życia dla siebie oraz swojej rodziny.
  • R ( relatedness needs) – czyli potrzeba integracji i kontaktu z innymi członkami społeczności. Ten punkt zastępuje potrzebę szacunku oraz przynależności, które znajdują się w teorii Maslowa.
  • G (growth needs) – czyli potrzeba rozwoju, udoskonalania swoich umiejętności, poszerzania horyzontów. Ta potrzeba z kolei odpowiada samorealizacji znajdującej się u Maslowa.

Prócz tego podziału, Alderfer rozdziela również czas odczuwania owych potrzeb na:

  • okazjonalne
  • krótkotrwałe
  • długotrwałe

Teoria ERG uwzględnia również proces frustracji, który towarzyszy niezaspokajaniu niektórych potrzeb. Alderfer uważa, że każdemu procesowi zaspokajania jakichś pragnień towarzyszy jednocześnie frustracja, która związana jest z tym, że zaspokajając jedną potrzebę, nie udaje nam się zaspokoić innej. Zakłada się również, że ludzie w swoim działaniu mogą kierować się kilkoma kategoriami naraz, tzn. że jednostki w tym samym czasie mogą motywować się potrzebą egzystencji, integracji czy potrzebą rozwoju. Odróżniające teorię ERG od teorii Maslowa jest również fakt, że u Maslowa zaspokajanie jednej potrzeby przenosi nas na kolejny poziom w hierarchii. U Alderfera jest nieco inaczej – zgodnie z teorią potrzeby wyższego rzędu mogą być realizowane bez zaspokojenia potrzeb niższego rzędu. Taka sytuacja będzie wiązała się jednak z występowaniem frustracji, z kolei jej utrzymywanie się doprowadzi do powrócenia przez jednostkę do potrzeb niższego rzędu i poszukiwaniu sposobów na ich zaspokojenie.

Teorie motywacji pozwalają ukazać i zrozumieć potrzeby pracowników. Motywowanie zatrudnionych jest istotnym elementem działania każdego przedsiębiorstwa. Teorie motywacji ułatwiają ich tworzenie. Przydatny może być również kreator programów motywacyjnych, oferowany przez Motiveo, który w łatwy sposób pomoże stworzyć sprawne systemy motywujące.