Teoria oczekiwań Victora Vrooma

Aleksandra Grębska

O teoriach motywacyjnych powiedzieliśmy już wiele. Wszystko dlatego, że temat jest niezwykle obszerny, ale również niezwykle ważny dla sprawnego funkcjonowania przedsiębiorstwa. Zmotywowani pracownicy są o wiele bardziej efektywni, a także bardziej zadowoleni z pracy. To istotne dla obu stron. Kolejną teorią, jaką omówimy będzie teoria oczekiwań Victora Vrooma.

Vroom w swojej teorii motywacyjnej miał nieco odmienne zdanie niż inni uczeni piszący o motywacji. Nie wyliczał on czynników motywacyjnych, ani nie układał ich w żadnej hierarchii. Uważał on, że ludzie podejmują określone działania, oczekując, że przyniosą one określone efekty, które są przez nich pożądane. Motywacja więc zależna jest tutaj od dwóch istotnych czynników:

  • jaki silne jest nasze pragnienie

  • jakie jest prawdopodobieństwo zaspokojenia pragnienia

Teoria oczekiwań opiera się na trzech założeniach, zgodnie z którymi pracownik dokonuje wyboru, są to:

  • oczekiwania – dotyczące efektów pracy. Podejmując się jakiegoś działania, pracownicy myślą o tym, jakie rezultaty to działanie przyniesie

  • instrumentalność – ile wysiłku pracownik musi włożyć w działania, aby osiągnąć cel.

  • wartość – czyli jak duże znaczenie ma nagroda (osiągnięcie celu).

Victor Vroom uważał, że motywacja jest procesem określającym wybory pracownika pomiędzy różnymi wariantami. Każdy pracownik ma różne pragnienia i cele, dlatego każdy będzie podejmował takie decyzje, które dla niego będą w jego opinii najlepsze. Jeśli dany cel ma dla pracownika duże znaczenie, będzie on pracował ciężej, aby go osiągnąć.

Model Vrooma rozszerzyli później L. Porter i E. Lawler. Rozdzielili oni na dwa elementy oczekiwane prawdopodobieństwo – wykonanie zadania oraz nagrody. Dzięki temu pracownik może rozwiązać postawione zadania.

Teoria oczekiwań pokazuje, że dobry manager powinien znać najważniejsze cele członków własnego zespołu i zachęcać ich do podejmowania działań. Im więcej przyjemności będzie sprawiała pracownikom ich praca, tym bardziej efektywni oni będą, co przełoży się na sukces całej firmy. Umożliwienie wykonywania działań zgodnych z zainteresowaniami jest już dużą motywacją, która prowadzi do wzrostu wydajności członków przedsiębiorstwa.