6 cech dobrego lidera

Redakcja

Idealny lider nie istnieje, a na pewno nikt nie rodzi się liderem. Bycie managerem to ciężka, nieustająca praca nie tylko nad zespołem, ale przede wszystkim nad sobą samym. Oprócz pewnych predyspozycji i umiejętności „miękkich”, ważna jest również znajomość narzędzi, trendów rynkowych oraz ciągły rozwój i nauka. Poniżej sześć obszarów rozwoju, istotnych w pracy każdego managera i warto zwrócić na nie uwagę, bo ich suma daje obraz lidera, który sprawdzi się w niejednej sytuacji.

1) Znam swoje ograniczenia i mocne strony

Dzięki temu dużo łatwiej pracuje się z zespołem i oddziela swoje emocje od emocji grupy. Oprócz pełnionej przez nas roli, każdy z nas jest przede wszystkim człowiekiem i w zależności od tego, jak mocno na nas oddziaływują zachowania innych, będziemy sobie radzić w pewnych sytuacjach lepiej, a w pewnych gorzej. Nie ma nic gorszego niż sfrustrowany, wściekły lider, który wnosi swoje prywatne emocje do zespołu i zupełnie nie tłumaczy, z czego one wynikają.

Takie zachowania nie budują w zespole poczucia bezpieczeństwa, tworzą niedopowiedzenia, wypływające na gorszą jakość wykonywanych zadań. Jeżeli któreś z negatywnych emocji dotyczą bezpośrednio zespołu, potrzebny jest feedback, o jakim piszę poniżej. Natomiast jeżeli są to kwestie prywatne, lepiej porozmawiać z zaufaną osobą spoza zespołu, starać się je rozładować lub powiedzieć zespołowi: „słuchajcie mam gorszy czas, proszę dajcie znać, jeżeli będzie to wpływało na Waszą pracę”. Wielu liderów korzysta z pomocy takich narzędzi, jak talenty Gallupa, FRIS, DISC itd. Dzięki nim poznają swoje profile osobowości i łatwiej im przeanalizować pewne zachowania oraz reakcje, które wywołuje praca z zespołem.

2) Buduję poczucie bezpieczeństwa i transparentności

Jasne procedury i działania to klucze do sukcesu. To bardzo ważne, by „grać w otwarte karty”. Ustalić z zespołem kontrakt, jasne zasady rozliczania, cele itp. Początkowo to lider musi wyjść z inicjatywą, ale wraz z rozwojem, to zespół powinien inicjować więcej usprawnień i zmian. Twórca psychologii tłumu, Gustaw Le Bon zauważył, że charakterystyczną cechą tłumu jest obniżenie jego inteligencji jako całości poniżej średniej inteligencji osób go tworzących. W budowaniu zespołów chodzi o rzecz zupełnie przeciwną – stworzenie grupy, której potencjał będzie znacznie większy niż jedynie suma potencjałów jej członków. Nie po to zatrudniamy ludzi z różnym doświadczeniem i umiejętnościami, by z tego nie korzystać.

Dobry lider rozwija w zespole samoorganizację, która nie oznacza, że zespół funkcjonuje w próżni i nie dotyczą go żadne ograniczenia. To w obrębie określonych przez organizację ram, zespoły mogą podejmować pewne decyzje samodzielnie, nie naruszając przyjętych granic. Bez względu na jego rozmiar, zespół jako całość jest odpowiedzialny za wykonaną pracę. Lider wraz z zespołem powinien poddawać nieustannej ewaluacji procesy i narzędzia, po to by zaspokajały zarówno potrzeby biznesowe, jak i komfort pracowników. Jeżeli szala przeważa się tylko w jedną stronę – sukces może być poza naszym zasięgiem.

źródło: shutterstock.com

3) Ewaluuję i daję feedback

Dawanie dobrej informacji zwrotnej to kluczowa umiejętność. Prawdziwy lider to taki, który potrafi dać konstruktywny feedback, dostosowany do odbiorcy. Nauka dawania informacji zwrotnej nie jest prosta. Pomagają w niej takie narzędzia, jak FUKO czy SBI. Częstszy feedback i reakcja na pewne zachowania szybciej buduje prawidłowe nawyki i sprawia, że członkowie zespołu uczą się taki feedback przyjmować – co nie zawsze przychodzi naturalnie.

Oczywiście nie zapominajmy o pozytywnej informacji zwrotnej oraz ocenach okresowych. Taką rozmowę ewaluacyjną, podsumowującą pewien etap pracy, warto robić co trzy miesiące. Podczas niej należy dać przestrzeń członkowi zespołu do dawania feedbacku również nam 🙂 Słuchanie jest jedną z kluczowych umiejętności dojrzałego lidera.

4) Daję jasne cele i wymagania

Systemy motywacyjne, premiowe czy prowizyjne muszą być jasne dla wszystkich i zmieniać się wraz z sytuacją rynkową. Wyznaczanie celów zgodnie z metodą SMART oraz dostęp do danych umożliwiają członkom zespołu podejmowanie lepszych decyzji. Dojrzały manager to nie maszyna do rozdzielania zadań. Taka osoba pokazuje szerszy kontekst, daje wgląd do informacji i na tej podstawie dzieli się z członkami zespołu zadaniami, pomysłami oraz rozwiązaniami.

Efektywny lider nie używa swojej pozycji do uzyskania założonych celów, ale tak konstruuje komunikaty, by pokazać, dlaczego osiąganie pewnych wyników jest kluczowe z punktu widzenia firmy czy jak sposób pracy zespołu wpływa na inne działy w firmie. Często zadaje pytanie: I co zespole możemy z tym zrobić? To buduje odpowiedzialność za działanie, produkt, za swoją pracę, kształtuje poczucie, że bez zaangażowania i pomocy członków zespołu nie zdziałamy wiele. A obecnie to chyba jedno z większych wyzwań stojących przed managerami: jak sprawić, by członkowie zespołu byli odpowiedzialni za swoją pracę?

źródło: shutterstock.com

5) Eksperymentuję

Budując środowisko samoorganizujące się, w którym chcemy promować branie odpowiedzialności za całe otoczenie, ważne jest złamanie hierarchiczności i walczenie z hipopotamem w pokoju, czyli uleganiu podejmowania decyzji HIPPO (highest paid person opinion). Dla lidera ważne jest słuchanie wzajemnych potrzeb – klientów oraz tych wewnątrz organizacji, poddawanie inspekcji tego, jak pracujemy i wprowadzanie modyfikacji tam, gdzie pracować możemy wydajniej. Bo właśnie wspólne zrozumienie i przejrzystość pracy, szybka weryfikacja i wprowadzanie zmian pozwalają na osiąganie największej jakości. A gdy zespół zaczyna widzieć efekty, jakie przynoszą wprowadzone w życie propozycje własnych usprawnień, bierze odpowiedzialność za kolejne rzeczy.

6) Dbam o wiedzę

Rozwój to nie tylko szkolenia zewnętrzne. Oczywiście niejednokrotnie trzeba sięgać do wiedzy szkoleniowców spoza firmy i na bieżąco badać potrzeby szkoleniowe zespołu. Natomiast bardzo często wiedza w samej organizacji jest niespójna, chaotyczna i brakuje konkretnych źródeł, w których można ją zdobyć, by móc rozmawiać o złożonych problemach na tym samym poziomie.

Dobry manager dba o to, by w organizacji nie powstawały tzw. silosy wiedzy. Zarówno na poziomie poszczególnych osób, jak i całych zespołów. Takie kumulowanie informacji, brak ich propagowania to bardzo duży problem – nieobecność jednej osoby na spotkaniu może spowodować wstrzymanie prac. Dojrzali liderzy propagują kulturę dzielenia się wiedzą, ponieważ ma to wymierne korzyści dla całej organizacji. Szybsze wprowadzanie pracownika, lepsze i sprawniejsze podejmowanie właściwych decyzji, generowanie nowych rozwiązań mają kluczowe znaczenie w budowaniu konkurencyjności w obecnym, zmiennym środowisku biznesowym.

Większość cech, o których piszę powyżej nierozerwalnie łączy się z pojęciem servant lidera. We współczesnych organizacjach odchodzi się od modelu autokratycznego, nieomylnego managera. Firmy stawiają na efektywnych liderów, którzy potrafią skutecznie działać i budować relacje z ludźmi.

O autorce:

Karolina Latos

Karolina Latos

HR Manager, FreshMail

Praca HRowca to dla mnie przede wszystkim rozmowa i działanie. Wiele godzin przepracowałam zarówno z pojedynczymi osobami, jak i z całymi zespołami. Bliskie są mi Agile i Scrum – jestem Certyfikowanym Facylitatorem i Scrum Masterem (PSM I). Fascynują mnie talenty Gallupa i z chęcią dbam o ich rozwój zarówno u siebie, jak i u innych. Wraz z Marcinem Grochowiną tworzę projekt AgileNuts, w którym pomagamy zespołom przejść przez proces zmiany oraz usprawniać procesy w duchu Agile.